Hiệu ứng nhà kính là gì?
Hiệu ứng nhà kính, xuất phát từ effet de serre trong tiếng Pháp, do nhà toán học người Pháp Jean Baptiste Joseph Fourier lần đầu tiên đặt tên vào năm 1824 thông qua một vụ nổ mạnh trong khí quyển làm nhiệt độ của một vùng tăng lên. Năm 1827, Joseph Fourier đưa ra nguyên lý giải thích hiện tượng Hiệu ứng nhà kính gây được sự quan tâm lớn của giới khoa học.
Qua nghiên cứu, các nhà khoa học giải thích: Hiệu ứng nhà kính là hiệu ứng làm cho không khí của Trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất; mặt đất hấp thu nóng lên lại bức xạ sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thu làm cho không khí nóng lên.
Nội dung tóm tắt
Hiệu ứng nhà kính gồm những loại nào?
Hiệu ứng nhà kính được chia làm 2 loại: Hiệu ứng nhà kính khí quyển và hiệu ứng nhà kính nhân loại
Hiệu ứng nhà kính khí quyển
Hiệu ứng nhà kính khí quyển là loại các tia bức xạ sóng ngắn của Mặt trời xuyên qua bầu khí quyển đến mặt đất và được phản xạ trở lại thành các bức xạ sóng dài. Một số phân tử trong bầu khí quyển có thể hấp thụ những bức xạ nhiệt này và giữ hơi ấm lại bầu khí quyển. Một số phân tử có thể kể đến là ddioxxit cacbon và hơi nước.
Hàm lượng ngày nay của khí Dioxide Carbon vào khoảng 0,036% đã đủ để tăng nhiệt độ thêm khoảng 30°C. Nếu không có hiệu ứng nhà kính tự nhiên này thì nhiệt độ Trái Đất của chúng ta chỉ vào khoảng -15 °C.
Hiệu ứng nhà kính nhân loại
Từ khoảng 100 năm trở lại đây, con người đã tác động mạnh vào sự cân bằng nhạy cảm giữa hiệu ứng nhà kính tự nhiên và tia bức xạ của mặt trời. Sự thay đổi nồng độ của các khí nhà kính trong vòng 100 năm vừa qua (Dioxide Carbon tăng 20%, Metan tăng 90%) đã làm tăng nhiệt độ lên 2°C.
Nguyên nhân gây ra hiệu ứng nhà kính
Chúng ta đã trình bày ở trên, hiệu ứng nhà kính là do sự tăng trưởng mạnh mẽ của các khí trong bầu khí quyển. Vậy cụ thể nguyên nhân do những loại khí nào? Tìm hiểu ngay dưới đây:
Khí CO2 – khí nhà kính
Khí CO2 là nguyên nhân chính gây hiệu ứng nhà kính. CO2 trong khí quyển giống như một tấm kính dày bao phủ Trái đất, khiến hành tinh của chúng ta giống như một nhà kính lớn.
Nếu không có lớp khí quyển, bề mặt Trái đất sẽ có nhiệt độ trung bình là -23°C, nhưng thực tế nhiệt độ trung bình là 15°C. Điều này có nghĩa là hiệu ứng này đã làm cho Trái đất nóng lên 38°C.
Ngày nay các hoạt động sinh hoạt, khai thác và phát triển của con người cùng những hành vi chặt phá rừng bừa bãi khiến CO2 ngày càng tăng. Nhiệt độ không khí trên Trái Đất cũng theo đó mà tăng lên. Theo ước tính của các nhà khoa học, nhiệt độ của Trái đất sẽ tăng lên khoảng 1,5 – 4,5°C vào thế kỷ tiếp theo.
Khí CFC – khí cloro fluoro carbon
Khí CFC hay chính là khí cloro fluoro carbon chiếm đến 20% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. CFC là những hóa chất do con người tổng hợp để sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và nó dần dần xâm nhập vào bầu khí quyển, đặc biệt là trong máy điều hòa nhiệt độ và hệ thống bình chữa cháy chứa rất nhiều khí CFC.
Các khí này trơ với đặc tính không cháy, không mùi nên có thời gian lưu rất dài. Hằng năm các khí CFC sẽ tăng khoảng 4%(1992). Tính đến năm 2050 các chất CFC có thể là 9 tỷ tấn CO tương đương, ước khoảng 45% tồng lượng thải CO2 ảnh hưởng xấu đến khí hậu toàn cầu.
Khí metan – CH4
Khí metan có cấu tạo hóa học là CH4. Khí này chiếm 13% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Theo các nghiên cứu, mỗi phân tử CH4 giữ năng lượng nhiệt gấp đến 21 lần so với phân tử CO2.
Hiện nay, do các hoạt động của con người, khí metan thải vào khí quyển ngày càng nhiều. Các nguyên nhân phát thải CH4 phải kể đến như:
- Sự phân hủy các chất hữu cơ trong các bãi rác thải rắn
- Sự sản sinh từ quá trình sinh học như men hóa đường ruột của động vật, sự phân giải kỵ khí ở đất ngập nước,…
Tầng ozon
Khí ozon có cấu tạo hóa học là O3. Khí này chiếm 8% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Ozon là thành phần chính của tầng bình lưu. Có đến khoảng 90% khí ozon tập trung ở độ cao từ 19 – 23 km so với mặt đất. Nó có chức năng bảo vệ sinh quyển do khả năng hấp thụ bức xạ tử ngoại và tỏa nhiệt của phân tử ozon.
Trong những năm vừa qua, mức suy giảm tầng ozon trung bình toàn cầu là 5% và số lượng suy giảm ngày càng tăng do phân hủy ozon vượt quá khả năng tái tạo lại.
Khí N2O – oxi nito
Khí N2O chiếm 5% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Bạn có biết mỗi phân tử N2O bắt giữ năng lượng nhiệt gấp 270 lần phân tử CO2. N2O được sinh ra từ quá trình sản xuất nông nghiệp và các hoạt động công nghiệp: Khí thải từ phương tiện giao thông: ô tô, xe máy, xe bubu; Quá trình đốt cháy chất thải rắn
Hợp chất này khi phản ứng với nguyên tử Oxi năng lượng cao sẽ tạo thành hợp chất nitric oxit (NO) – tác nhân làm suy yếu tầng Ozon. Hàm lượng của N20 đang tăng dần trong phạm vi toàn cầu, khoảng 0.2 – 3% hàng năm. Mỗi năm có khảng 10 triệu tấn N2O được thải ra môi trường.
https://www.suckhoedothi.com/o-nhiem-khong-khi-benh-duong-ho-hap/
Tác hại của hiệu ứng nhà kính lên môi trường và trái đất
Ảnh hưởng đến nguồn nước
Hiệu ứng nhà kính làm ảnh hưởng đến chất lượng cũng như lượng nước trên trái đất. Dẫn đến sự thiếu nước sạch để con người sinh hoạt và trong cả quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Ảnh hưởng đến sinh vật
Sự nóng lên của trái đất sẽ làm thay đổi môi trường sống của các loại sinh vật. Theo sự biến đổi toàn cầu này, các loài sinh vật phải thích nghi và đáp ứng với môi trường sống đầy khắc nghiệt này. Tuy nhiên, chúng không thể thích nghi kịp và dần dần biến mất.
Ảnh hưởng đến con người
Chính chúng ta đang làm hại chúng ta. Sức khỏe con người đang bị đe dọa nghiêm trọng khi bệnh tật xuất hiện ngày càng nhiều. Nắng nóng, mưa nhiều chính là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, vi sinh vật phát triển. Đồng thời, các chất thải, khí thải cũng gia tăng bệnh tật và làm giảm hệ miễn dịch của chúng ta.
Ngoài ra, làm việc ở nhiệt độ cao rất nguy hiểm khí cơ thể không kịp để làm mát. Ngày nay, số lượng người chết vì nắng nóng ngày càng kéo dài.
Hiện tượng thời tiết cực đoan
Do tác động của các chất khí nhà kính làm hệ sinh thái trên toàn cầu đang dần biến đổi. Các hiện tượng hạn hán kéo dài quanh năm ở nhiều khu vực, ảnh hưởng tới canh tác và sinh hoạt, nghiêm trọng hơn là ảnh hưởng tới sự sống của hệ sinh thái ở khu vực đang phải chịu đựng. Hay những nơi gần sông hồ lại chịu lũ lụt trong thời gian dài do lượng mưa tăng đột ngột từ thời tiết cực đoan.
Hiện tượng băng tan
Hiện nay, băng tuyết ở Bắc Cực và Nam Cực đang có hiện tượng tan nhanh. Điều này sẽ làm cho lượng nước biển tăng cao và dẫn đến nạn hồng thủy. Trong tương lai, một số quốc gia sẽ không có tên trên bản đồ vì mực nước biển dâng cao.
Theo ước tính, năm 2020, trái đất mất 28 nghìn tỷ tấn băng trong 23 năm qua do hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Một số biện pháp khắc phục hiện tượng hiệu ứng nhà kính
Trồng thêm nhiều cây xanh
Đây là một trong những biện pháp hiệu quả và đơn giản nhất trong việc làm giảm sự nhiệt độ tăng cao trên toàn cầu. Chắc hẳn bạn đã biệt, cây xanh sẽ giúp hấp thụ CO2 thông qua quá trình quang hợp. Từ đó, lượng CO2 – khí nhà kính sẽ giảm đáng kể. Giúp giảm hiện tượng hiệu ứng nhà kính hiện nay.
Hiện nay, chính phủ các nước cũng đang triển khai trồng rừng diện tích lớn. Trong đó, Việt Nam cũng đang dần làm tốt việc này.
Tiết kiệm điện, tiết kiệm nguồn năng lượng
Tiết kiệm nguồn năng lượng chúng ta đang sử dụng là một cách giảm hiệu ứng nhà kính hiệu quả. Điện năng được sản xuất từ việc đốt các nguyên liệu, nhiên liệu hóa thạch.
Trong quá trình sản xuất năng lượng này, một lượng lớn khí CO2 được thải ra môi trường. Vì vậy, tiết kiệm năng lượng cụ thể là tiết kiệm điện là một cách giảm hiệu ứng, giảm ô nhiễm không khí.
Tái sử dụng và tái chế
Góp phần giảm thiểu chất thải đưa ra môi trường bằng cách chọn sản phẩm tái sử dụng thay vì dùng một lần. Ưu tiên mua sản phẩm với bao bì tối thiểu, đồng thời tái chế các vật liệu như giấy, báo, nhựa, vỏ lon, thủy tinh mọi lúc mọi nơi. Bằng cách tái chế rác thải sinh hoạt, mỗi năm bạn có thể giảm khoảng 1,2 tấn khí CO2.
https://www.suckhoedothi.com/top-9-san-pham-than-thien-voi-moi-truong-2/
Tối ưu hóa các phương tiện di chuyển
Các phương tiện truyền thông như ô tô, xe máy,.. là nguyên nhân chính sản sinh ra khí CO2, N2O và khói bụi gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, bạn có thể bảo vệ môi trường bằng cách hạn chế các loại phương tiện này mà thay vào đó là đi xe đạp hoặc đi bộ.
Sử dụng nguồn năng lượng sạch
Nguồn năng lượng sạch là nguồn năng lượng từ gió, năng lượng mặt trời. Việc sử dụng nguồn năng lượng này sẽ hạn chế hiệu ứng nhà kính, giảm ô nhiễm môi trường.
Tích cực tuyên truyền bảo vệ môi trường
Việc đẩy mạnh các hoạt động, phong trào bảo vệ môi trường là rất cần thiết. Cần cung cấp kiến thức cho người dân về hiệu ứng nhà kính, tầm quan trọng và tác hại của nó tới sự sống trên hành tinh của chúng ta. Đồng thời, nâng cao ý thức cũng như trách nhiệm của mỗi người dân vì con người và các loại sinh vật.