Vắc xin là gì? Giải đáp thắc mắc liên quan đến vaccine

Vaccine là gì?

Trong giai đoạn dịch Covid – 19 đang diễn biến hết sức phức tạp. Các tổ chức y tế đang trên đường đua điều chế vắc xin nhằm ngăn cản những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Vậy vắc xin là gì?

Nội dung tóm tắt

Vắc xin là gì?

Vắc xin là chế phẩm có nguồn gốc từ sinh vật gây bệnh hoặc vi sinh vật có cấu trúc kháng nguyên giống vi sinh vật gây bệnh có tính kháng nguyên. Kháng nguyên là một chất có khả năng kích hoạt phản ứng miến dịch. Chúng được làm yếu, để đảm bảo độ ăn toàn cần thiết giúp cơ thể tạo cơ chế tấn công đối với thành phần gây nguy hiểm.

Mục đích của tiêm vaccine là giúp người được tiêm tránh được những hậu quả đáng tiếc do chủng gây hại đã biết gây ra.

Vắc xin là gì?
Vắc xin là gì?

Cơ chế hoạt động của vắc xin

Theo Wiki, hệ miễn dịch nhận diện vắc xin là vật lạ, chúng tìm cách hủy diệt chúng. Do thành phần gây bệnh trong vaccine ở thể yếu, chúng nhanh chóng bị đẩy lùi hoặc tiêu diệt.

Lúc này hệ miễn dịch sẽ ghi nhớ hành động của mình, ghi nhớ nhận dạng thực thể gây bệnh. Về sau, khi tác nhân gây bệnh thực thụ xâm nhập vào cơ thể. Lúc này, cơ thể đã có kỹ năng, kháng thể để sẵn sàng loại bỏ các thành phần này, một cách nhanh chóng và hữu hiệu hơn.

Kháng thể: bất kỳ số lượng lớn protein mà cơ thể tại ra từ các tế bào B và giải phóng vào nguồn cung cấp máu như là một phần của phản ứng miễn dịch. Việc sản xuất kháng thể được kích hoạt khi cơ thể gặp phải một kháng nguyên, một số vật chất lạ. Các kháng thể sau đó khóa vào các kháng nguyên là bước đầu tiên trong việc vô hiệu hóa vi trùng hoặc các chất lạ khác là nguồn gốc của các kháng nguyên đó.

Các chủng vắc xin đang được xây dựng hiện nay

Vaccine giải độc tố

Vi khuẩn, virus đã được loại bỏ khả năng gây hại, nhưng vẫn giữ được đặc điểm kháng nguyên. Hệ miễn dịch sau khi tiếp nhận vaccine giải độc tố, chúng học cách chống lại độc tố tự nhiên. Kháng thể được sinh ra. Điển hình của loại vaccine này là vaccine bạch hầu, vaccine uốn ván, …

Vaccine bất hoạt (đã chết)

Như tên gọi, vacxin này được sản xuất dựa trên chủng đã chết. Loại này an toàn và gây tác dụng phụ ít nhất trong tất cả các loại. Tuy nhiên kháng nguyên chỉ kích thích hệ miễn dịch. Nên loai này thường được tiêm thành nhiều lần, để duy trì hệ miễn dịch.

Vắc xin được sản xuất theo nhiều cách
Vắc xin được sản xuất theo nhiều cách

Vaccine sống giảm động lực

Chủng được đưa vào cơ thể đã không còn khả năng gây bệnh. Có khả năng tao miễn dịch lâu dài chỉ với 1 hoặc 2 liều.

Ngoài ra còn có vaccine tách chiết (được tách chiết từ vi sinh vật), vacxin tái tổ hợp – được tạo ra bằng công nghệ sinh học hiện đại, gen mã hóa cho kháng nguyên vi sinh vật cần có thể làm vacxin.

Giải thích những băn khoăn liên quan đến vắc xin (*)

Giải đáp thắc mắc về vaccine
Giải đáp thắc mắc về vaccine

Tiêm phòng là gì?

Tiêm phòng hay tiêm vắc xin là một cách đơn giản, an toàn và hiệu quả để bảo vệ con người chống lại các bệnh có hại, trước khi cơ thể tiếp xúc với chúng.

Hầu hết các loại vaccine được đưa vào cơ thể bằng cách tiêm, nhưng ọt số được tiêm bằng miệng hoặc phun vào mũi.

Tại sao cần tiêm vắc xin?

Vắc xin được tạo ra đề giúp con người phòng trừ một số bệnh tật. Sởi, viêm màng não, viêm phổi, uốn ván và bại liệt đều là những bệnh nguy hiểm, nếu không tiêm phòng trước, con số người gặp nguy hiểm sẽ tăng lên rất nhiều. WHO ước tính vaccine cứu được 2 đến 3 triệu người mỗi năm.

Hai lý do chính để tiêm vắc-xin là để bảo vệ chính chúng ta và bảo vệ những người xung quanh chúng ta. Bởi vì không phải ai cũng có thể được tiêm vắc-xin – kể cả trẻ nhỏ, những người bị bệnh nặng hoặc bị dị ứng nhất định – họ phụ thuộc vào những người khác được tiêm vắc-xin để đảm bảo họ cũng an toàn khỏi các bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin.

Vaccine phòng bệnh gì?

Vaccine bảo vệ chống lại nhiều loại bệnh khác nhau, bao gồm:

  • Ung thư cổ tử cung
  • Dịch tả
  • Bạch hầu
  • Bệnh viêm gan B
  • Cúm
  • Bệnh viêm não Nhật Bản
  • Bệnh sởi
  • Viêm màng não
  • Quai bị
  • Ho gà
  • Viêm phổi
  • Bệnh bại liệt
  • Bệnh dại
  • Rotavirus
  • Rubella
  • Uốn ván
  • Thương hàn
  • Varicella
  • Sốt vàng da

Khi nào nên tiêm vắc xin (hoặc tiêm vaccine cho con)?

Vaccine được sinh ra nhằm giúp cơ thể có kháng thể chống lại bệnh tật, điều này có nghĩa thời điểm tiêm nên là trước giai đoạn có nhiều khả năng mắc bệnh. Thời gian tiêm chủng tốt nhất phụ thuộc vào từng loại vắc xin. Do đó hay tuân thủ chỉ dẫn.

Nếu bạn đã bỏ lỡ thời điểm tiêm chủng cho bạn hay cho con bạn, đừng lo lắng, hãy tìm đến các cơ sở uy tín để được tư vấn. Không bao giờ là quá muộn để bắt kịp.

Ai có thể chủng ngừa?

Gần như tất cả mọi người có thể được tiêm chủng. Tuy nhiên, vì một số điều kiện y tế, một số người không nên tiêm vắc-xin nhất định hoặc nên đợi trước khi tiêm. Những điều kiện này có thể bao gồm:

  • Bệnh mãn tính hoặc phương pháp điều trị (như hóa trị liệu) ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch;
  • Dị ứng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng đối với các thành phần vắc-xin, rất hiếm;
  • Nếu bạn bị bệnh nặng và sốt cao vào ngày tiêm chủng.

Những yếu tố này thường thay đổi cho mỗi loại vắc-xin. Nếu bạn không chắc chắn liệu bạn hoặc con bạn có nên tiêm vắc-xin cụ thể hay không, hãy nói chuyện với nhân viên y tế của bạn. Họ có thể giúp bạn đưa ra lựa chọn sáng suốt về việc tiêm phòng cho bạn hoặc con bạn.

Có gì trong vaccine

Tất cả các thành phàn trong vaccine nhằm đảm bảo chúng an toàn. Nó bao gồm: kháng nguyên, thuốc bổ trợ – nhiệm vụ tăng cường chức năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể chúng ta. Và chất bảo quản, chất ổn định.

Vắc xin có an toàn không?

Tiêm vắc-xin là an toàn và tác dụng phụ của vắc-xin thường là nhỏ và tạm thời, chẳng hạn như đau cánh tay hoặc sốt nhẹ. Tác dụng phụ nghiêm trọng hơn là có thể, nhưng cực kỳ hiếm.